Consumenten kopen steeds meer textiel en danken het sneller af, met als gevolg dat textiel steeds sneller het einde van haar levenscyclus bereikt. In Noordwest-Europa groeit de textielafvalberg met 4.700 kiloton per jaar. Het overgrote deel van het ingezamelde textiel belandt in de verbrandingsoven, hoewel bijna een kwart – niet minder dan 486 kiloton per jaar – zou kunnen worden gerecycled. Met de marktintroductie van Fibersort komt grootschalige textiel-recycling nu een grote stap dichterbij. Deze sorteertechnologie maakt het mogelijk om 900 kilo kleding per uur in 42 fracties te sorteren naar samenstelling, kleur en structuur van de stof. Volgens de projectpartners van het Fibersort-consortium is de tijd rijp om met Fibersort de weg vrij te maken naar een circulaire revolutie in de textielindustrie.
Op de kop af twee jaar geleden is Fibersort gelanceerd door Valvan Baling Systems en Wieland Textiles. Fibersort was toen nog een halfautomatische sorteerinstallatie met een handmatige invoer en slechts 15 fracties. In de afgelopen jaren is de sorteertechnologie geperfectioneerd, getest en gevalideerd ter voorbereiding op haar marktintroductie. Nu beschikt de installatie over een volautomatisch invoersysteem en is deze uitgebreid met veel extra fracties. Fibersort is hierdoor in staat om minstens 900 kilo afgedragen textiel per uur te sorteren.
Het sluiten van de kringloop in de textielindustrie
Het succes waarmee Fibersort kan worden ingezet, is sterk afhankelijk van de eindmarkten die een rol kunnen spelen bij de transitie van textielafval naar nieuwe grondstoffen. Daarom hebben koplopers uit de textielindustrie zich in 2016 verenigd in het Fibersort-consortium. Onder leiding van Circle Economy en gefinancierd door het Europese Interreg-programma hebben de projectpartners – Valvan Baling Systems, Reshare, Procotex, Worn Again en Smart Fibersorting – samengewerkt met relevante spelers in de industrie om deze eindmarkten beter te doorgronden. De samenwerking had daarnaast tot doel in kaart te brengen wat de marktpotentie van gesorteerde materialen is en moest resulteren in een business case over de rol die geautomatiseerde sorteertechnologieën kunnen spelen bij het sluiten van de kringloop in de textielindustrie.
Gemeenschappelijke verantwoordelijkheid
Uit de rapportages van het consortium blijkt dat er veel mogelijkheden zijn om geautomatiseerde sorteertechnologieën en gerecycled textiel in de waardeketen te integreren. In de afgelopen jaren heeft de sector veel stappen gezet op het gebied van innovatie. Toch zijn er nog verschillende uitdagingen, waarbij het onder meer gaat om de financiële en technologische haalbaarheid en de mogelijkheden om deze technologie op te schalen. Inzamelaars, sorteerders, recyclers, producenten, kledingmerken en beleidsmakers delen de verantwoordelijkheid om deze uitdagingen het hoofd te bieden. Hoewel het ‘Interreg North-West Europe project Fibersort: closing the loop in the textiles industry’ in maart zijn einde nadert, hebben de projectpartners de intentie om samen te blijven werken aan deze circulaire ambitie en willen zij ook andere partijen stimuleren zich aan te sluiten. De uitkomsten van het project zijn op 12 maart via een webinar gedeeld. Aanvankelijk zou de technologie van Fibersort tijdens een symposium aan ruim 200 vertegenwoordigers van marktpartijen en andere stakeholders uit de industrie worden gedemonstreerd. Deze bijeenkomst is vanwege het coronavirus op het laatste moment echter geannuleerd.
Over het Fibersort-consortium
Interreg North-West Europe (NWE) is een European Territorial Cooperation-programma dat is gefinancierd door de Europese Commissie. In het Fibersort-consortium zijn de belangrijkste schakels binnen de ‘end-of-use’ textielketen vertegenwoordigd:
Inzameling van textiel: Leger des Heils ReShare verzamelt elk jaar ruim 26 kiloton gebruikte kleding in Nederland. Het deel van de kleding dat niet langer kan worden gedragen, heeft doorgaans inkomstenderving (of break-even) tot gevolg voor inzamelaars en sorteerders. Als onderdeel van het Fibersort-project heeft ReShare er naar gestreefd de waarde van het ingezamelde textiel te vergroten door een nieuwe afzetmarkt te creëren op het gebied van textile-to-textile recycling.
Sortering van textiel: Smart Fibersorting is een zusterbedrijf van Wieland Textiles, Smart Fibersorting heeft een sleutelrol gespeeld bij het ontwikkelen en optimaliseren van de technologie in een demo-omgeving die in de fabriekshal van Wieland Textiles is ingericht als aanvulling op haar bestaande activiteiten. Hierdoor was het mogelijk een optimale performance van de installatie en een verbetering van de business case te waarborgen. Met de ontwikkeling van deze installatie wil Wieland Textiles een duurzaam verdienmodel voor recyclebaar textiel ontwikkelen. Dit is een model waarmee de waarde van textiel niet verloren gaat, maar het als grondstof kan dienen voor nieuwe kledingstukken en materialen.
Recycling van textiel: Procotex Corporation verwerkt een breed scala van vezels voor verschillende toepassingen zoals het spinnen van garens, producten voor de automotive sector, matrassen, geotextiel en andere Procotex recyclet natuurlijke en synthetische materialen en vervaardigt daarnaast vlasvezels voor spin- en weefbedrijven. Tijdens het Fibersort-project hebben zij de gesorteerde fracties die onderdeel zijn van recycle-processen getest en gevalideerd. Worn Again Technologies richt zich op de uitgifte van technologische licenties en de ontwikkeling en commerciële toepassing van gepatenteerde processen. Hiermee wil zij waarborgen dat gebruikt textiel en polyester verpakkingen in circulatie blijven en een positieve economische, sociale en milieu-impact realiseren. Als onderdeel van het project heeft Worn Again de gesorteerde materialen geanalyseerd en getest met behulp van haar recycling-technologie om erop toe te zien dat de sortering in overeenstemming is met de specifieke vereisten van haar recycling-proces.
Ontwikkeling Fibersort-installatie: Valvan Baling Systems is marktleider en leverancier van geautomatiseerde sorteersystemen en perssystemen voor balen. Binnen het Fibersort-project is Valvan Baling Systems verantwoordelijk voor het ontwerp, de bouw, de ontwikkeling van software en de constructie van de Fibersort-machine.
Marktintroductie: Circle Economy is een Nederlandse impact-organisatie die als missie heeft de praktische en schaalbare implementatie van de circulaire economie in een stroomversnelling te brengen. Dit doet zij vanuit het geloof in een visionaire toekomst voor onze planeet – een toekomst waarin geen compromissen nodig zijn om economische, sociale en natuurlijke rijkdom mogelijk te maken. Circle Economy wil de wereldwijde gemeenschap verbinden en versterken om zo de voorwaarden te creëren voor een systematische transformatie. Met de natuur als belangrijkste leidraad werkt zij samen met het bedrijfsleven, steden en overheden om mogelijkheden in kaart te brengen om de transitie naar een circulaire economie mogelijk te maken. Dit krijgt onder meer invulling door een krachtige combinatie van praktische en schaalbare oplossingen.
